Tư tưởng chính trị trong xây dựng Đảng là tổng thể những quan điểm, nhận thức, niềm tin, thái độ và hành vi của cán bộ, đảng viên đối với chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; thể hiện ở bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng vững vàng, tinh thần trách nhiệm, tính chiến đấu và ý thức tổ chức kỷ luật cao của mỗi cán bộ, đảng viên trong quá trình xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị.
Tư tưởng chính trị trong xây dựng Đảng có vai trò dẫn dắt, định hướng nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên; giúp cán bộ, đảng viên xác định rõ mục tiêu, lý tưởng cách mạng, từ đó có hành động đúng đắn, phù hợp với đường lối của Đảng, pháp luật Nhà nước, không dao động trước khó khăn, thách thức, âm mưu “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Tư tưởng chính trị là nền tảng của thống nhất ý chí và hành động trong toàn Đảng, là cơ sở để xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của mỗi đảng viên và tổ chức đảng.
Nội dung cốt lõi của tư tưởng chính trị trong xây dựng tổ chức đảng và đảng viên theo Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thể hiện ở sáu nội dung chủ yếu, gồm: (1) Trung thành tuyệt đối với chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh (2) Tin tưởng và chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước (3) Có lập trường, quan điểm rõ ràng trước các vấn đề chính trị – xã hội (4) Có tinh thần phê bình và tự phê bình; tích cực đấu tranh chống tiêu cực, lãng phí (5) Gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, giữ gìn đạo đức cách mạng (6) Cảnh giác và đấu tranh với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Với tổ chức đảng trong doanh nghiệp Nhà nước (DNNN), nơi mà tổ chức đảng và đảng viên chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước thì việc xây dựng tư tưởng chính trị vững vàng không chỉ là vấn đề có tính nguyên tắc, mà còn có tính thực tiễn rất cao. Đặc biệt, trong thời kỳ hội nhập quốc tế sâu rộng, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, những diễn biến bất định của tình hình địa chính trị, kinh tế và xã hội toàn cầu, sự ảnh hưởng của thông tin mạng dễ gây nhiễu loạn trước những yêu cầu mới về xây dựng doanh nghiệp minh bạch, hiệu quả, thực hiện trách nhiệm xã hội cũng như những thay đổi cơ chế quản lý khi chuyển đổi số… Các vấn đề đó càng đặt ra thách thức lớn về giữ vững lập trường chính trị chính trị của cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng trong doanh nghiệp. Nếu cán bộ, đảng viên trong doanh nghiệp mất lập trường tư tưởng kiên định, bị ảnh hưởng tiêu cực bởi chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa thực dụng, vi phạm nguyên tắc, đạo đức, lối sống sẽ dẫn đến suy giảm uy tín của tổ chức đảng, ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị, giảm sút tính kỷ luật, mất đoàn kết nội bộ, gây tổn hại đến hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như lợi ích của người lao động và lợi ích chung của Nhà nước.
Điểm lại lịch sử, trong suốt quá trình lãnh đạo Đảng ta luôn quan tâm nhấn mạnh nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng về tư tưởng chính trị, tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch mà gần đây nhất là các Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII, Kết luận số 21-KL-TW khóa XIII và Nghị quyết số 35 NQ/TW khóa XII. Căn cứ sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, các cấp ủy đảng trong DNNN đã ban hành nghị quyết, quy chế, kế hoạch cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị tư tưởng và tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới đến từng đảng bộ, chi bộ. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng luôn gắn liền với hoạt động sản xuất kinh doanh và học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tạo sự liên hệ thực tế giúp cán bộ, đảng viên thấy rõ trách nhiệm chính trị của mình trong hoạt động hàng ngày. Hình thức tuyên truyền, giáo dục để bồi đắp tư tưởng chính trị trong doanh nghiệp cũng rất phong phú, phù hợp với mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong từng giai đoạn, từng thời điểm, đồng thời phát huy tối đa hiệu quả của công nghệ thông tin “Sổ tay đảng viên điện tử” và thông qua hoạt động của đội ngũ tuyên truyền viên, cộng tác viên dư luận xã hội để tuyên truyền, nâng cao chất lượng giáo dục tư tưởng, cũng như đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Tăng cường kiểm tra, giám sát nội bộ, kịp thời phát hiện và kiên quyết xử lý các trường hợp suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống nếu có.
Tuy nhiên, nhận thức lý luận, bản lĩnh chính trị, hiểu biết về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước của một bộ phận đảng viên còn hạn chế, chưa chuyển hóa thành hành động cụ thể. Nguyên nhân chủ quan là do một số tổ chức đảng, nhất là cấp chi bộ thực hiện kế hoạch học tập, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, hướng dẫn của Đảng còn hình thức, hiệu quả không cao. Nội dung tuyên truyền, giáo dục của tổ chức đảng trong cơ quan, đơn vị đôi khi thiếu sức hấp dẫn, chưa lôi cuốn được cán bộ, đảng viên đặc biệt là người trẻ, người lao động trực tiếp. Còn một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu trách nhiệm, thờ ơ với việc học tập, quán triệt nghị quyết và các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, cho rằng “không quan trọng, mất thời gian”, nếu có thực hiện thì còn hình thức. Chất lượng sinh hoạt chi bộ còn chưa cao, nặng hình thức, thiếu tính hấp dẫn, “sinh hoạt cho xong”. Công tác kiểm tra, giám sát, khắc phục hạn chế, khuyết điểm chưa đồng bộ, chưa mạnh mẽ ở nhiều nơi. Vai trò, trách nhiệm người đứng đầu vẫn có khoảng cách giữa nói và làm, việc thực thi tính Đảng còn chưa rõ trách nhiệm.
Về khách quan là do sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, mạng xã hội dẫn đến hiện tượng thông tin xấu độc, xuyên tạc làm cho một số cán bộ, đảng viên dễ bị ảnh hưởng nếu không có bản lĩnh và không chịu khó cập nhật thông tin chính thống. Áp lực cạnh tranh của doanh nghiệp, áp lực công việc chuyên môn có thể làm cho một số cán bộ, đảng viên bị chi phối, gây ra mâu thuẫn giữa lợi ích kinh tế và trách nhiệm chính trị của cá nhân.
Để nâng cao nhận thức tư tưởng chính trị của cán bộ, đảng viên, xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, góp phần hoàn thành xuất sắc các mục tiêu, chỉ tiêu của nhiệm vụ chính trị, thiết nghĩ các tổ chức đảng trong DNNN cần thực hiện đồng bộ, hiệu quả một số giải pháp chủ yếu sau đây:
Một là, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy và người đứng đầu các cấp trong việc lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tư tưởng chính trị vững vàng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, xem việc giữ vững tư tưởng chính trị là một trong những nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, không chỉ là tuyên truyền mà phải làm gương, chịu trách nhiệm trước tổ chức đảng; đưa tiêu chí về lập trường tư tưởng, đạo đức, lối sống vào công tác đánh giá cán bộ, xem xét thi đua khen thưởng, bổ nhiệm, coi đó là một trong các chỉ số quan trọng.
Hai là, định kỳ các cấp ủy đảng có kế hoạch sinh hoạt chuyên đề về công tác tư tưởng chính trị, gắn với các vấn đề cụ thể của doanh nghiệp như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới quản trị, xây dựng văn hóa doanh nghiệp thực, hiện trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường.v.v qua đó cán bộ, đảng viên được chia sẻ những thuận lợi, khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ và chủ động đề xuất các giải pháp công tác tư tưởng chính trị phù hợp, khơi dậy tinh thần vượt khó và trách nhiệm của mỗi người với cơ quan, đơn vị.
Ba là, gắn công tác tư tưởng với công tác đào tạo, phát triển đội ngũ người lao động không chỉ có kiến thức chuyên môn, mà còn có nhận thức, phẩm chất chính trị vững vàng. Tham gia các lớp tập huấn, học tập kinh nghiệm làm tốt công tác tư tưởng chính trị cho cấp ủy và đội ngũ chuyên trách công tác Đảng. Trọng dụng người có phẩm chất, có năng lực tư tưởng chính trị tốt. Khi tuyển dụng, bổ nhiệm, phải xem xét cả khả năng về tư tưởng chính trị chứ không chỉ trình độ chuyên môn. Bồi dưỡng thường xuyên cho đảng viên, đặc biệt là những cán bộ lãnh đạo, quản lý trong doanh nghiệp về lý luận chính trị, quản trị doanh nghiệp hiện đại, kiến thức về môi trường pháp lý và hội nhập quốc tế.
Bốn là, thường xuyên đổi mới phương thức tuyên truyền, truyền thông nội bộ để phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, những chủ trương, quyết sách quan trọng của lãnh đạo doanh nghiệp cũng như biểu dương những gương điển hình tốt, những bài học kinh nghiệm hay. Khuyến khích sự tham gia của đảng viên, người lao động tham gia vào các hoạt động tuyên truyền như viết bài, đăng tin trên trang thông tin nội bộ, tham gia các cuộc thi về xây dựng Đảng để tăng tính sáng tạo, sinh động.
Năm là, xây dựng môi trường lao động, văn hóa doanh nghiệp tốt. Văn hóa doanh nghiệp phải phản ánh các giá trị của Đảng như: trung thực, công bằng, minh bạch, trách nhiệm, đoàn kết. Các quy định về đạo đức, ứng xử của Đảng trong doanh nghiệp cần rõ ràng, có tính ràng buộc và thực thi cao, có khen thưởng, xử lý vi phạm. Quan tâm đãi ngộ, tạo môi trường làm việc và chính sách phúc lợi minh bạch để giảm nguy cơ xung đột về lợi ích cá nhân, làm ảnh hưởng xấu tới tư tưởng chính trị.
Sau là, kết hợp giữa kiểm tra, giám sát nắm bắt tư tưởng chính trị của cán bộ, đảng viên và các hoạt động liên quan tới công tác tư tưởng chính trị của cấp ủy, tổ chức đảng; phát huy vai trò, ý nghĩa của tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng, không né tránh, không sợ va chạm nhưng giữ nguyên tắc, giữ kỷ luật.
Bẩy là, phát huy vai trò của quần chúng, tạo điều kiện để đoàn viên, người lao động tham gia phản ánh ý kiến về các vấn đề tư tưởng, đạo đức trong doanh nghiệp; tham gia quản lý, giám sát nội bộ; góp phần cổ vũ các gương tốt, cảnh báo các hành vi sai trái. Đảm bảo hoạt động minh bạch, công khai trong tài chính, trong quản trị để uy tín của cán bộ, đảng viên được củng cố qua hành động thực tế, chứ không chỉ trong lời nói.
Tám là, xây dựng tiêu chí cụ thể, rõ ràng để đo lường, đánh giá. Cần xác định các tiêu chí đánh giá chất lượng tư tưởng chính trị như: mức độ hiểu biết chủ trương chính sách của Đảng, sự gương mẫu trong thực hành đạo đức, lối sống; mức độ tham gia các mặt công tác xây dựng Đảng về tư tưởng, chính trị, tổ chức, đạo đức và cán bộ; khả năng phản bác thông tin sai trái, thái độ trách nhiệm trong công việc.v.v. Định kỳ hằng năm đánh giá chất lượng tư tưởng chính trị của cán bộ, đảng viên. Kết quả đó phải gắn với khen thưởng, kỷ luật, đề bạt hay luân chuyển. Minh bạch hóa kết quả, phản hồi công khai kết quả đánh giá rõ ràng trong tổ chức Đảng để cán bộ, đảng viên biết mình đạt được gì, chưa đạt gì và biện pháp khắc phục ra sao. Việc công khai giúp tăng tính trách nhiệm cá nhân và tập thể.
Tóm lại, xây dựng Đảng vững mạnh về tư tưởng chính trị trong doanh nghiệp Nhà nước là nhiệm vụ hết sức quan trọng, nhất là trong bối cảnh đất nước ta thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, hội nhập quốc tế, điều chỉnh cơ chế quản trị DNNN. Chỉ khi cán bộ, đảng viên trong doanh nghiệp Nhà nước thực sự kiên định về tư tưởng chính trị, có bản lĩnh, có trách nhiệm, thì Đảng mới giữ vững vai trò lãnh đạo, mới đảm bảo sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, đóng góp vào sự thịnh vượng của đất nước. Để thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng Đảng về tư tưởng chính trị cần có phải có sự quyết tâm từ trên xuống dưới, từ hoàn thiện chính sách của Trung ương cho đến tăng cường giáo dục lý luận chính trị gắn liền với thực tiễn; nâng cao chất lượng, hiệu quả thực chất của sinh hoạt Đảng; thường xuyên kiểm tra, giám sát nghiêm túc, xử lý vi phạm một cách công khai và công bằng; xây dựng văn hóa thể hiện rõ trách nhiệm xã hội, đạo đức và tính Đảng của mỗi cán bộ, đảng viên.
--------------------------
Bài viết: Đỗ Minh Điền, Phó ban Tuyên giáo Đảng ủy.